بچه‌های کوچک وقتی می‌خوابند، سینه‌شان هنگام تنفس تکان نمی‌خورد. چون تنفس‌شان از نوع «شکمی» است و از «دیافراگم» تنفس می‌کنند. دیافراگم، پردۀ نازکی است که ریه‌ها را از اندام‌های پایینی جدا می‌کند. همۀ ما این نوع تنفس را داریم. یعنی شما هر کسی را ببینید که به صورت قفا خوابیده باشد، تنفس شکمی دارد. ولی اگر به همین آدم وقتی بیدار می‌شود و با ما گفت‌وگو می‌کند، نگاه کنید، می‌بینید که قفسۀ سینه و ریه‌هایش چقدر حرکت دارد.
تنفس شکمی چه اهمیتی دارد؟ با تنفس شکمی حنجرۀ شما خسته نمی‌شود.
موقع صحبت‌کردن، هوای ریه‌ها (بازدم) بالا می‌آید و تارهای صوتی را لمس می‌کند و باعث تولید صدا می‌شود. این اتفاق در تنفس شکمی خیلی بهتر انجام می‌شود چون مهار و کنترل این صدا به شدت دست خود شماست و نیز انرژی صدا از پردۀ دیافراگم می‌آید.
وقتی با دیافراگم تنفس می‌کنید، صدای نفس کشیدن هنگام خواندن متن شنیده نمی‌شود. مخاطب نباید صدای نفس کشیدن گوینده را بشنود. عبدالباسط اگر سورۀ حمد را یک نفس می‌خواند، شاید یک جاهایی دارد نفس می‌دزدد اما ما اصلاً متوجه‌اش نمی‌شویم. اینکه صدای نفس کشیدن گوینده را نشنویم برای مای مخاطب خیلی عالی است. مای گوینده هم به وجد می‌آییم از اینکه دیگران صدای نفس کشیدن ما را نشنیدند.
با تنفس شکمی، نفس کم نمی‌آورید. در صورتی که تنفس شکمی نباشد، گوینده حتماً جایی نفس کم می‌آورد و این می‌تواند باعث آزار شنونده شود.
نفس کم‌آوردن باعث می‌شود آکسان‌گذاری ما در جای خود به درستی اتفاق نیفتد یا سر جایش نباشد. برای گوینده خیلی مهم است که بداند تکیۀ کلام و آن فشار هوایی را که بر روی یک هجا از واژه عمل می‌کند، کجا بگذارد.
چند تمرین برای تنفس شکمی:
1) شنا کردن: شنا ماهیچه‌های شکم و پردۀ دیافراگم را تقویت می‌کند. نفس‌گیری در شنا بسیار مهم است.
2) به قفا بخوابید و سعی کنید مثل زمان خواب نفس بکشید. باید بفهمید که در خواب چطور نفس می‌کشید.
3) در حالات مختلف (ایستاده، نشسته، خوابیده، راحت، رسمی) تمرین کنید. موقع تنفس شکمی به جای اینکه ریه‌های شما پر و خالی شود، و حتی گاهی سرشانه‌هایتان به تکان بیفتد، شکمتان این کار را انجام می‌دهد. خیلی آرام با بینی نفس بکشید؛ دم با بینی، بازدم با دهان.
4) به دیوار تکیه دهید به شکلی که پاشنه‌های پا و کمر به دیوار چسبیده و دست‌ها کنار پاها باشد. خیلی راحت بایستید و آرام با بینی‌تان نفس بکشید.
مهم‌ترین چیز برای گوینده، چگونگی نفس کشیدن او است. برای اینکه تنفس شکمی در ذهن و جسم شما ملکه شود، مثلاً هفت بار در روز و هر بار هفت دفعه تمرین کنید. زمان زیادی نمی‌برد ولی در عرض سی چهل روز برایتان ملکه می‌شود.
