داستان‌نویسی تکمیلی (دورۀ دوم: سبک‌شناسی)

چرا ادبیات؟

هیچ شکوهی را نمی‌توان بالاتر از ادبیات جُست. ادبیات دنیای ما را توسعه، و رواداری را در ما پرورش می‌دهد. کسی که می‌نویسد نیازی به تراپیست پیدا نمی‌کند؛ خودِ ادبیات ما را تراپی و درمان می‌کند. چرا که ما در داستان‌هایمان از کمبودها، ترس‌ها و حقارت‌هایمان می‌نویسیم و همین تخلیه کردن، به زبان آوردن در هیئت کلمات و مکتوب کردنشان روی کاغذ به ما کمک می‌کند که با آن‌ها مواجه شویم و ببینیم که آن‌قدرها هم غول ترسناک و بی‌شاخ و دمی نیستند؛ اتفاقاً می‌توانیم آن‌ها را به چنگ بیاوریم و به راحتی پنجه در پنجه‌شان بیندازیم.

ادبیات کمک می‌کند که آدم‌های متعالی‌تری باشیم. به هر حال ما بخشی از زیستمان را در عالم واقع می‌کنیم مثل همۀ آدمیان، و بخشی دیگر از زیستمان در عالم خیال رخ می‌دهد، و این زیستن و پرسه‌زدن در خیال، به ما کمک می‌کند که بتوانیم با بسیاری از مسائل جهان واقع بهتر کنار بیاییم و دست و پنجه نرم کنیم.

اهمیت سبک‌شناسی چیست؟

چرا ما الان بالزاک بخوانیم بعد از 200 سال؟ خواندن همینگوی چه اهمیتی دارد وقتی او حرف‌هایش متعلق به صد سال پیش است؟ پاسخ این است که چون همینگوی طوری دیالوگ‌نویسی کرده که هنوز کسی روی دستش بلند نشده!  همینگوی استاد دیالوگ‌نویسی در داستان است. چون بعد از 200 سال، هنوز ملویل یکی از اساتید فضاسازی در داستان است. یا بعد از شکسپیر، دیکنز مهمترین و پرکارترین نویسنده‌ای است که شخصیت‌های ماندگار خلق کرده است.

سبک‌شناسی یعنی اینکه سبک نگارش و داستان‌نویسی و جهان داستانی هر نویسنده‌ای را بررسی کنیم، ببینیم چه ویژگی‌هایی دارد و در چه زمینه‌ای می‌تواند معلم ما باشد. در سبک‌شناسی می‌کوشیم با یک نگاه انتقادی، سره را از ناسره تشخیص دهیم. سبک‌شناسی به ما می‌گوید که چه چیز را از چه کسی بیاموزیم.

در کارگاه داستان‌نویسی تکمیلی (دوره دوم) چه می‌گذرد؟

کاوه فولادی‌نسب این کارگاه را بر پایۀ کتاب « درس‌گفتارهای ادبیات اروپا» از ناباکوف پیش می‌برد و در هر جلسه به سبک‌شناسی ادبی یکی از بزرگان ادبیات جهان می‌پردازد. ابتدا لزوم سبک‌شناسی را تبیین می‌شود و بعد به زندگی، آثار و سبک نویسندگانی همچون بالزاک، دیکنز، ملویل، داستایوفسکی، کافکا و فاکنر پرداخته می‌شود. در پایان کارگاه، شما به شناختی از سپهرهای ادبی جهان می‌رسید.

البته اساس کار در کارگاه داستان‌نویسی تکمیلی کاوه فولادی‌نسب بر نوشتن داستان است. هر جلسه دو نفر از هنرجویان، داستان خود را برای نقد و بررسی ارائه می‌دهند و بعد از شنیدن نقدها، داستان را بازنویسی می‌کنند.

در هر جلسه، کاوه فولادی‌نسب داستان‌هایی را برای مطالعه معرفی، و در جلسۀ بعد، دربارۀ آن داستان و داستان‌های دیگر از همان جغرافیا، نکاتی را بیان می‌کند.

این کارگاه به درد چه کسانی می‌خورد؟

هنرجویان برای استفاده از این کارگاه، بهتر است دوره‌های نویسندگی مقدماتی و پیشرفته را گذرانده باشند تا بهرۀ بیشتری از این کارگاه ببرند.

سرفصل‌های دوره

1) آشنایی و مقدمات و طرح مباحثی در لزوم سبک‌شناسی

2) نگاهی به زندگی، آثار و سبک بالزاک

3) نگاهی به زندگی، آثار و سبک دیکنز

4) نگاهی به زندگی، آثار و سبک ملویل

5) نگاهی به زندگی، آثار و سبک داستایوفسکی

6) نگاهی به زندگی، آثار و سبک کافکا

7) نگاهی به زندگی، آثار و سبک فاکنر

8) گفت‌وگوی آزاد و جمع‌بندی