در چنین روزی…
یک‌شنبه 5 اسفند 1386 هجری خورشیدی
24 فوریه 2008 میلادی
16 صفر 1429 هجری قمری
سه تولد و یک بزرگداشت در تاریخ فرهنگی – هنری امروز قابل ره‌گیری است.
123 سال پیش در چنین روزی از سال میلادی، استانیسلاو ویتکیه ویچ، نویسنده‌ی لهستانی، متولد شد. او از سبک‌های فتوریسم و کوبیسم پیروی می‌کرد.
172 سال پیش در چنین روزی از سال میلادی، ونیسلو هومر، نقاش آمریکایی، متولد شد. موضوع تابلوهای هومر طبیعت، به ویژه دریا است؛ «هشت ناقوس» و «راست و چپ» از آثار اوست.
483 سال پیش در چنین روزی از سال میلادی، لوییس کامویش، شاعر پرتغالی متولد شد؛ «پرتغالی‌ها» اثر بزرگ و حماسی اوست. این کتاب را با آثاری چون «ایلیاد» هومر و «شاهنامه» فردوسی هم‌ردیف دانسته‌اند.
و امروز روز بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی است. زندگی و آثار او را مرور می‌کنیم.
***
خواجه نصیرالدین طوسی
ابوجعفر محمد بن محمد، معروف به خواجه نصیرالدین طوسی در سال 597 هجری قمری در طوس متولد شد. ابتدا علوم عقلی و نقلی آموخت و بعد ریاضیات، فقه، فلسفه، نجوم و ادبیات خواند. خواجه نصیرالدین چند سال بعد از حمله‌ی سپاهیان مغول، به قلعه اسماعیلیه پناه برد و با غلبه‌ی سپاه مغول بر اسماعیلیان به خدمت هلاکو خان درآمد و با استفاده از نفوذش از کشتار مردم و دانشمندان و تخریب آثار فرهنگی و علمی جلوگیری کرد. احداث رصدخانه‌ی مراغه از مهم‌ترین اقدامات خواجه نصیرالدین طوسی است. این رصدخانه که کتاب‌خانه‌ای بزرگ داشت با بیش از چهارصد هزار جلد کتاب، مکانی بود برای حضور و حمایت از دانشمندان زمان.
خواجه نصیرالدین از بزرگ‌ترین بنیان‌گذاران کلام شیعه و پیش‌آهنگ فلسفه مشاء است. او ضمن تأیید حکمت ابن‌سینا مشکلات «اشارات» را شرح داده است. «اخلاق ناصری» و « تجرید العقاید» و «اساس القتباس» از آثار اوست.
خواجه نصیرالدین طوسی در سال 678 هجری قمری درگذشت و در کاظمین به خاک سپرده شد.
