شب به یاد ماندنی

فال هفته

زلف‌آشفته و خوی‌کرده و خندان‌لب و مست
پیرهن‌چاک و غزل‌خوان و صراحی در دست
نرگسش عربده‌جوی و لبش افسوس‌کنان
نیم‌شب دوش به بالین من آمد بنشست
سر فراگوش من آورد و به آواز حزین
گفت ای عاشق دیرینه‌ من خوابت هست؟
عاشقی را که چنین باده‌ شبگیر دهند
کافر عشق بود گر نشود باده‌پرست
برو ای زاهد و بر دردکشان خرده مگیر
که ندادند جز این تحفه به ما روز الست
آن‌چه او ریخت به پیمانه ما نوشیدیم
اگر از خمر بهشت است و گر باده‌ مست
خنده جام می و زلف گره‌گیر نکار
ای بسا توبه که چون توبه حافظ بشکست

***

تفسیر:
ای صاحب فال! می‌دانی و آگاهی که نیمه‌شب گذشته فردی که دارای مشخصات زیر بود به تو مراجعه کرده است:
فردی با موهای آشفته که از شدت گرما عرق کرده و برای همین چاک یقه‌ی پیراهن خود را باز گذاشته بوده، می‌خندیده و اشعاری را در قالب غزل که از قوالب فاخر و معتدل شعر فارسی بوده زمزمه می‌کرده، یک صراحی در دست داشته که در آن احتمالاً مقداری چای ریخته و از نوشیدن آن به همراه قند، سر‌مست و شادمان بوده، و همچنین نرگس او عربده‌جو و لب او افسوس‌کنان بوده که از اعمال مشکوک و غیرقابل‌فهم می‌باشد. این فرد شب گذشته در اتاق خواب تو حاضر شده و به طوری که هیچ‌کس متوجه نشود سرش را دم در گوش تو آورده و در حالی‌که یک آواز غم‌انگیز در مایه‌های دشتی یا شوشتری می‌خوانده از تو پرسیده که آیا در این وقت شب خوابت نمی‌آید؟ باقی ماجرا را خودت می‌دانی و درست هم نیست که در این‌جا اشاره کنیم. پس ای صاحب فال! اکنون که صبح شده و تو در رخت‌خوابت دراز کشیده‌ای و به دیشب فکر می‌کنی از خودت بپرس وقتی در شب گذشته یک چنین باده‌ی شبگیر (که باده‌ی عرفانی بوده) به تو داده‌اند و تو هم نوش جان کرده‌ای، آیا نباید این باده را پرستش کنی؟ آیا درست است که کافر عشقی باشی و باده را مورد پرستش قرار ندهی؟ پس به یاد داشته باش که زاهدان همیشه بر دردکشان ایراد می‌گیرند، اما خودشان هیچ تحفه‌ای نیستند. ما هرچیز را که او (که منظور یکی دیگر است) در داخل پیمانه‌ی ما می‌ریزد می‌نوشیم و نمی‌پرسیم آیا این چیز از خمر بهشت وارد شده است و یا از مسکرات می‌باشد.

پس در نتیجه ای صاحب فال! بدان و آگاه باش که هرکس از جمله جام می به تو خندید و هرکس از جمله خانم نگار زلف گره‌گیر خود را به تو نشان داد گول نخوری، چون اگر بخوری توبه‌ات می‌شکند و وارد جهنم می‌شوی و در آن‌جا به‌وسیلۀ گرز نیم‌سوز مورد استقبال قرار می‌گیری. پس هیچ‌گاه کار بد نکن و به دیشب نیز فکر ننما.