به نام خدا
گزارش جلسه‌ی چهارم فیلودرام
(خوانشِ نمایشی «الحسین شهیداً» اثر عبدالرحمان شرقاوی)
در ابتدای این جلسه، از اهمیّت شناخت ادبیات نمایشیِ عرب گفتیم، این‌که در نحوه‌ی مواجهه‌ی نویسندگان جهان اسلام با ادبیات مدرن و نویسندگان ایرانی اشتراکاتی وجود دارد. طبیعی‌ست که شناخت پازل‌های مختلف، به بررسی چالش‌های ادبیات نمایشی معاصر ما کمک خواهد کرد.
در ادامه به معرفی شرقاوی و زندگانی او پرداختیم: او در خانواده‌ای سنی‌مذهب به دنیا آمد، اما عشق به حسین را از مادر آموخت. شرقاوی، فارغ‌التحصیل رشته‌ی حقوق بود، با این حال ترجیح داد به جای پذیرش سمت‌های رسمی، زندگی‌اش را در راه دانش، ادب و هنر بگذراند. اوج شهرت او در دهه‌ی چهل میلادی بود. شرقاوی بیش از ۲۰ کتاب شعر و نمایشنامه‌ی منظوم دارد. او در سال ۱۹۴۷ نشان درجه‌ی یک ادب و هنر مصر را دریافت می‌کند.
تفاوت تراژدی و قصه‌ی عاشورا از نکات مهمی بود که در جلسه مطرح شد. آیا قصه‌ی عاشورا تراژدی است؟ باید گفت که در تراژدی «هامارتیا» یا «خطای قهرمان»، منجر به افول او می‌شود، اما در قصه‌ی عاشورا، قهرمان به‌خاطر انتخابی که می‌کند، نوعی صعود را تجربه می‌کند. بر این اساس، داستان عاشورا از منظر ادبیاتِ دراماتیک، تراژدی محسوب نمی‌شود.
در ادامه‌ی جلسه، نقش‌خوانان بخش‌هایی از نمایشنامه‌ی «الحسین شهیداً» را به زیبایی اجرا کردند. از همه‌ی آنان متشکرم. همچنین از مدیریت آموزش آزاد و سینما آیه که امکان برگزاری جلسه را در فضایی بهتر فراهم کردند سپاس‌گزارم.
جلسه‌ی آینده به‌زودی برگزار خواهد شد…
با فیلودرام همراه باشید!
سید صدرالدین فردوسی
