نخستین نشست میز تخصصی ادبیات داستانی با همکاری مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزههای علمیه، مدرسه اسلامی هنر و انتشارات جمکران با محوریت رمان «شبیه مریم» برگزار شد.
مدیرکل دفتر فیلمنامه صداوسیما به علتهای حال خوب در این کتاب پرداخت و اضافه کرد: نخستین علت این است که کتاب تجربه اول یک نویسنده نیست. نویسنده، فیلمنامه و رمان نوشته، به تکنیک مسلط شده و بازخورد مخاطب را دیده است و درباره یک شخصیت مهم دینی، داستان نوشته است.
وی بیان کرد: نکته دوم، عمل هوشمندانه نویسنده است. اگر این کتاب درباره حضرت زهرا(س) بود، کتاب خوبی نمیشد. برخی شخصیتها غیردراماتیک و فرازمینیاند. برای نوشتن از آنها باید سراغ شخصیتهایی رفت که از جنس ما هستند اما در پرتو نور قرار دارند. این انتخابِ درست در حال خوب کتاب، موثر شده است.
این فیلمنامهنویس گفت: سومین نکته این است که خانم صادقی، موضوعی را انتخاب کرده که جنس آن زنانه است. این جایی است که بهتر از هر کسی به لحاظ جنسیتی میتواند داستان را بنویسد. وقتی پایه یک شخصیتی آدمی مثل ماست و در پرتو یک تربیتی قرار میگیرد، نویسنده میتواند مانور بدهد.
اسدیزاده ادامه داد: نکته آخر، حال خوب نویسنده است. خانم صادقی معمولاً حالشان خوب است. در نوشتن کتاب مصیبتهایی پیش آمد که هر نویسنده دیگر را قطعا خسته میکرد اما ایشان ایستاد، برای اینکار جنگید و رمان نوشت. «شبیه مریم» چیزی بیشتر از کلمه و ساختار به مخاطب میدهد تاثیرگذار است.
فاطمه سلطانی، پژوهشگر و فیلمنامهنویس در بخش دیگری از این نشست گفت: دلمان میخواهد در آثار هنریمان حضرات معصومین را زمینی کنیم اما این زمینی کردن دردی دوا نمیکند. «شبیه مریم» این ضعف را برطرف کرده است؛ بهعبارت دیگر از کنار مسئله اصلی رد میشود و آن را روایت میکند.
وی اضافه کرد: خانم صادقی با آوردن شخصیت «فضّه» کار را انجام داده است. شاهد هستیم خیلی از روایات بدون اینکه آزار دهنده باشد، در رمان آمده است. سلطانی تصریح کرد: یکی از نقاط مثبت «شبیه مریم» همین است. دختری کنیز، وارد خانه حضرت زهرا(س) شده و بهعنوان مخاطب، میتوانیم عملکرد خاندان ائمه را در مواجهه با رفتار و کردار فضه ببینیم.
این پژوهشگر یادآور شد: فضّه در عین اینکه احساسات رقیق زنانه دارد در جایی میبینیم این شخصیت در مواجهه با خاندان پیامبر به رشد و بالندگی خاصی میرسد؛ میتواند برای زنان جامعه آن روز الگو باشد و راه و چاه نشان دهد. این برای زنانی که در فضای اسلامی رشد کردهاند، نقطه مثبتی است و میتوانیم به آن ببالیم.
وی افزود: زن، زندگی، آزادی همین است. اینکه فضه در عین اینکه برده است، میتواند دیالوگهایش را با دیگران بر مبنای آیات قرآن بیان کند.