در چنین روزی…
سه‌شنبه 7 اسفند 1386 هجری خورشیدی
26 فوریه 2008 میلادی
18 صفر 1429 هجری قمری
یک تولد و سه درگذشت در تاریخ فرهنگی – هنری امروز قابل ره‌گیری است.
29 سال پیش در چنین روزی از سال میلادی کارل یاسپرس، فیلسوف وجودگرای آلمانی درگذشت. «فلسفه» و «درباره حقیقت» دو اثر مشهور اوست.
113 سال پیش در چنین روزی از سال میلادی مارسل پانیون، نویسنده و فیلم‌ساز فرانسوی متولد شد. نمایش‌نامه «توپاز» مشهورترین اثر اوست.
139سال پیش در چنین روزی از سال میلادی آلفونس لا مارتین، شاعر فرانسوی درگذشت. لامارتین از پیشگامان مکتب رومانتیسم است. «تخیلات شاعرانه» معروف‌ترین اثر اوست.
و 52 سال پیش در چنین روزی از سال شمسی علی‌اکبر دهخدا درگذشت. زندگی و آثار او را مرور می‌کنیم:
***
علی اکبر دهخدا
علی‌اکبر دهخدا در سال 1258 شمسی متولد شد. نزد شیخ غلام‌حسین بروجردی علوم ادبی آموخت، در مدرسه سیاسی تحصیل کرد و همزمان با زبان فرانسه آشنا شد. معاون‌الدوله غفاری دهخدا را با خود به اروپا برد و دهخدا ضمن آشنایی با ادبیات و هنر جدید دانش خود را در زبان فرانسه تکمیل کرد.
بازگشت دهخدا به ایران مقارن با آغاز مشروطیت بود. او با همکاری جهانگیرخان و قاسم‌خان روزنامه «صور اسرافیل» را منتشر کرد. ستون طنز «چرند و پرند» دهخدا جذاب‌ترین قسمت این روزنامه بود. دهخدا این ستون را با امضاء «دخو» منتشر می‌کرد و سبکی را در نگارش آن به کار می‌برد که در ادب فارسی بی‌سابقه و بسیار تأثیرگذار بود. با تعطیل شدن مجلس شورای ملی، دهخدا و جمعی از آزادی‌خواهان به خارج از کشور تبعید شدند. انتشار سه شماره از صور اسرافیل و حدود پانزده شماره «سروش» از فعالیت‌های در تبعید دهخداست. با فتح تهران توسط مجاهدان دهخدا در تهران و کرمان به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شد و پس از جنگ جهانی اول از کارهای سیاسی کناره گرفت، مطالعه و تألیف کرد و لغت‌نامه‌ای را پایه‌ریزی کرد که تکمیل آن چهل سال طول کشید. علامه علی‌اکبر دهخدا در سال 1334 در 76 سالگی در گذشت.
