معرفی مهم‌ترین کتاب درباره مبانی نظری قصه و قصه‌گویی در فرهنگ اسلامی:
این کتاب ترجمه‌ای است از «القصاص و المذکرین» امام ابوالفرج عبدالرحمن جوزی که ترجمه، تعلیقات و مقدمه آن را دکتر مهدی محبتی انجام داده‌اند.
«القصاص و المذکرین» مهم‌ترین کتاب درباره مبانی نظری قصه در فرهنگ مسلمین و نیز سنت ادبی ایرانی است که می تواند نیروهای صاحب نظر را در درک و تحلیل عمیق‌تر سنت و ارتباطش با روزگار مدرن یاری کند.
کتاب از چهار بخش تشکیل شده است. بخش اول به سیر تحول قصه و قصه گویی در اسلام می‌پردازد. در این فصل معنا و زمینه‌های پیدایش قصه، زمان و مکان قصه‌گویی‌ها، قصه‌گویان مهم و نگاهی به مبانی تئوریک اسلام درباره قصه مورد توجه قرار گرفته است.
بخش دوم با عنوان «ابن جوزی و کتاب القصاص و المذکرین» به ابن جوزی، القصاص و المذکرین و… پرداخته است.
بخش سوم ترجمه کتاب القصاص و المذکرین با مقدمه‌ای از مولف آغاز می‌شود و با یادکرد نخستین قصه‌گوها ادامه می‌یابد.
در این بخش می‌خوانیم:
چه کسی شایسته قصه‌گویی است؟، قصه‌گویی جایز نیست جز به فرمان امیر، قصه‌ها را در وقت نشاط باید گفت، یادکرد مهم‌ترین قصه‌گویان، در شناخت قصه گویان بدعت‌گزاری که سزاوار نکوهش شدند، در نکوهش قصه از زبان بزرگان و ذکر دلایل آن و شیوه‌های آموزش قصه‌گویی.
بخش چهارم کتاب نیز فهرست‌ها و منابع را دربر دارد.
دکتر محبتی در مقدمه بخش اول کتاب آورده است:
آنچه امروزه «سنت قصه‌گویی مسلمین» نامیده می‌شود به مثابه درختی است که از یک سو ریشه در باورهای روایی عرب جاهلی دارد و از سوی دیگر آب و آفتاب یافته مجموعه‌ای از سنت‌های قصه‌گویی تمدن‌ها و فرهنگ‌های دیگر – مثل ایران و روم و مصر و هند – است که در فراخنای زمانی حدودا چهارصد ساله به هم درآمیخت و در ذیل «هویتی واحد» به نام اسلام به برگ و بار نشست.
منو
